What to read after Locus Solus?

Arter, 1.400’ü aşkın yapıt barındıran koleksiyonundan kurgulanan sergilere eşlik etmek üzere 2019 itibarıyla yeni bir yayın dizisi başlattı: ARTER ARKA PLAN. Dizinin bu dördüncü kitabı, Arter Koleksiyonu’ndan seçilen eserlerle bu sergi için üretilmiş işlerin de aralarında yer aldığı mekâna özgü büyük ölçekli yerleştirmeleri bir araya getiren grup sergisi Locus Solus’a eşlik ediyor. Kitapta, “doğa” fikrini olgular, kurgular ve duygular perspektifinden irdelemeyi amaçlayan serginin arka planındaki düşüncelerden ve serginin kurgulanma sürecinden hareketle seçilerek özgün bir kurguyla bir araya getirilen metinler, imajlar ve bu yayın için üretilmiş yeni çalışmalar yer alıyor. Küratör Selen Ansen’in doğa ile kültürün birbirlerine nüfuz etme ve birbirlerini etkileme biçimlerinden yola çıkarak oluşturduğu sergiye eşlik eden kitapta yitik yerler, bilinçdışı manzaralar, yabancı topraklar, hayali mekânlar, buralar, oralar ve yok-yerler, mucizevi diyarlar, göksel, yerüstü ve yeraltı âlemlerle ilintili metinlerle birlikte Sena Başöz, Pascal Janovjak ve Su Pola’nın özel olarak kaleme alınmış denemelerine yer veriliyor.

Bu kitap, eşlik ettiği sergiyi yansıtmakla beraber, serginin barındırdığı yerleri çoğaltmayı ve temel aldığı “doğa” fikrini çeşitlendirerek sorgulamayı hedefliyor. Burası sınırları değişken, yarı özerk, farklı yerlerin ve zamanların ikâmet ettiği bir bölgedir bir bakıma. Elimize geçen hemen her kitap gibi, oturarak, ayakta ya da uzanarak, gün ortasında ya da gece vakti, dört duvar arasında ya da açık havada bu kitabın içinde gezinmek mümkün. Buraya gelen her kimse büyük ihtimalle tek başınadır, nitekim okumak uzun zamandır genellikle yalnız ve sessizce yapılan bir faaliyet. İçeri girdiğinde, adım attığı yeri kavramak için gözlerini alabildiğine açmalı ama sınırlarının ötesine geçmek için de onları kapatmaktan imtina etmemeli. Bu ne fazla uzun ne fazla kısa kitap bir bedendir de aynı zamanda; Aby Warburg’un önemsediği “iyi komşuluk” ilkesine göre düzenlenmiş, ayrışık bakış açılarını ve heterojen dünyaları buluşturan melez bir beden. Burada bir araya gelen yazılar arasında, ilk bağlamlarından çıkartılarak parçalar hâlinde yayımlananlar, tümüyle tekrar yayımlananlar ve sergi çerçevesinde kaleme alınmış metinler var. Öte yandan burada, kimi konuşkan kimi dilsiz, ilk bağlamlarından çıkartılarak yurtsuzlaştırılmış ve yeni bir bağlamla buluşarak yeni yurtlar edinen imgeler de var. Burada kuramdan çok kurgu, denemeden çok anlatı, kafiyeli şiirle serbest şiir, bir manifesto, ansiklopedi ve sözlük sayfaları, kalabalıklardan ziyade yalnızlıklar, betondan fazla bitki örtüsü ve en az söylenen şeyler kadar dile getirilmeyen şeyler de var. — Selen Ansen

katkılarıyla

Sena Başöz • John Berger • Jen Bervin • Karl Blossfeldt • Richard Brautigan • Charles Burns • Joseph Conrad • Julio Cortázar • Karel Čapek • Evliyâ Çelebi • Ferit Edgü • Helmut Eisendle • Gianni Guadalupi • Marlen Haushofer • Robert Hooke • Pascal Janovjak • Kamo no Chōmei • Gizem Karakaş • Tetsumi Kudo • D.H. Lawrence • Leo Lionni • Lucretius • Maurice Maeterlinck • Xavier de Maistre • Alberto Manguel • Winsor McCay • Claudio Morandini • Murathan Mungan • Barış Pirhasan • Yaşlı Plinius • Su Pola • Robert Pufleb • Jochen Raiß • Iván Repila • Raymond Roussel • Nadine Schlieper • Carl Seelig • Gertrude Stein • Michel Tournier • Robert Walser • Aby Warburg • Lynd Ward • Volkan Yalazay